Việc lựa chọn hệ màu in ấn phù hợp là bước vô cùng quan trọng, nếu chọn sai hệ màu có thể làm giảm chất lượng sản phẩm, khiến màu sắc trên ấn phẩm không đúng với thực tế. Chọn đúng hệ màu không chỉ giúp sản phẩm in có màu sắc chính xác mà còn ảnh hưởng đến chất lượng tổng thể, chi phí và sự hài lòng của khách hàng.
Có 3 hệ màu phổ biến thường được sử dụng trong in ấn hiện nay bao gồm CMYK, RGB và pantone.
Hệ màu CMYK là gì?
CMYK là viết tắt của bốn màu mực cơ bản:
- Cyan (Xanh lơ)
- Magenta (Đỏ cánh sen)
- Yellow (Vàng)
- Key (Black – Đen)
Hệ màu CMYK là hệ màu trừ (subtractive color model). Màu sắc được tạo ra bằng cách hấp thụ ánh sáng. Khi các màu mực CMY được trộn lẫn với tỷ lệ khác nhau trên nền giấy trắng, chúng sẽ hấp thụ các bước sóng ánh sáng nhất định và phản xạ lại phần ánh sáng còn lại mà mắt chúng ta nhìn thấy là màu sắc. Màu đen (K) được thêm vào để tạo ra màu đen sâu hơn và các tông màu tối khác mà việc trộn CMY không thể đạt được hoàn hảo.
Hệ màu Pantone là gì?
Hệ màu Pantone, hay còn gọi là Hệ thống khớp màu Pantone (Pantone Color Matching System – PMS), là một hệ thống tái tạo màu chuẩn mực được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới, đặc biệt trong ngành in ấn, thiết kế đồ họa, thời trang và sản xuất.
- Hệ thống chuẩn hóa màu sắc: Pantone cung cấp một bảng màu với hàng ngàn màu sắc được xác định bằng các mã số hoặc tên gọi riêng biệt. Điều này giúp đảm bảo rằng màu sắc được hiểu và tái tạo một cách nhất quán ở bất kỳ đâu trên thế giới, bất kể thiết bị hay vật liệu in ấn được sử dụng.
- Màu pha sẵn (Spot Color): Khác với hệ màu CMYK tạo ra màu sắc bằng cách trộn bốn màu cơ bản trong quá trình in, màu Pantone thường là màu mực đã được pha chế sẵn theo công thức tiêu chuẩn của Pantone. Điều này giúp đạt được độ chính xác màu cao hơn và độ bão hòa màu sắc rực rỡ hơn so với việc chỉ sử dụng CMYK. Màu Pantone thường được coi là “màu thứ năm” bổ sung cho hệ CMYK, đặc biệt khi cần in các màu sắc đặc trưng của thương hiệu hoặc các màu khó đạt được bằng CMYK.
- Độ chính xác và nhất quán: Mục đích chính của hệ màu Pantone là loại bỏ sự chủ quan trong việc nhận diện màu sắc. Khi một nhà thiết kế chỉ định một màu Pantone cụ thể, nhà in ở bất kỳ đâu cũng có thể tham khảo bảng màu Pantone chuẩn để pha chế mực và in ra màu chính xác đó, đảm bảo tính nhất quán cho thương hiệu hoặc sản phẩm.
- Đa dạng ứng dụng: Hệ màu Pantone có nhiều loại bảng màu khác nhau được thiết kế cho các bề mặt và ứng dụng cụ thể, ví dụ như giấy tráng phủ (coated), giấy không tráng phủ (uncoated), vải, nhựa, v.v. Điều này giúp dự đoán và kiểm soát màu sắc sẽ hiển thị như thế nào trên các chất liệu khác nhau.
- Vai trò trong xây dựng thương hiệu: Nhiều thương hiệu sử dụng màu Pantone để xác định màu sắc chính thức của họ, đảm bảo rằng logo và các ấn phẩm truyền thông luôn có màu sắc đồng nhất, góp phần vào việc nhận diện thương hiệu mạnh mẽ.
Hệ màu RGB là gì?
Hệ màu RGB là một hệ màu cơ bản được sử dụng rộng rãi trong các thiết bị hiển thị kỹ thuật số. Tên gọi RGB là viết tắt của ba màu sắc cơ bản trong hệ thống này:
- Red (Đỏ)
- Green (Xanh lá cây)
- Blue (Xanh dương)
Đây là một hệ màu cộng (additive color model). Điều này có nghĩa là màu sắc được tạo ra bằng cách kết hợp (cộng) ánh sáng từ ba màu cơ bản này với các cường độ khác nhau. Khi cả ba màu đỏ, xanh lá cây và xanh dương được kết hợp với cường độ tối đa, chúng ta sẽ thấy màu trắng. Khi cả ba màu có cường độ bằng 0, chúng ta sẽ thấy màu đen.
Hệ màu RGB hoạt động dựa trên nguyên lý phát xạ ánh sáng và là nền tảng cho cách màn hình hiển thị màu sắc. Mỗi điểm ảnh (pixel) trên màn hình máy tính, điện thoại, tivi, máy ảnh kỹ thuật số, máy scan, v.v., bao gồm ba điểm nhỏ (sub-pixel) màu đỏ, xanh lá cây và xanh dương. Bằng cách điều chỉnh cường độ sáng của từng điểm màu này, pixel đó có thể tạo ra hàng triệu màu sắc khác nhau mà mắt người có thể cảm nhận.
Ứng dụng chính của hệ màu RGB:
- Hiển thị hình ảnh và đồ họa trên màn hình máy tính, điện thoại, máy tính bảng.
- Thiết kế website và các nội dung hiển thị trực tuyến.
- Lĩnh vực nhiếp ảnh và chỉnh sửa ảnh kỹ thuật số.
- Sản xuất video và làm phim.
- Đèn LED và các thiết bị chiếu sáng tạo màu.
Cần lưu ý rằng, hệ màu RGB lý tưởng cho việc hiển thị trên màn hình. Tuy nhiên, khi chuyển sang in ấn, hệ màu CMYK (là hệ màu trừ) được sử dụng. Do sự khác biệt về nguyên lý hoạt động, việc chuyển đổi giữa hai hệ màu này đôi khi có thể gây ra sự sai lệch màu sắc nhất định. Do đó, khi chuẩn bị tệp tin cho in ấn, điều quan trọng là phải làm việc trong hoặc chuyển đổi sang hệ màu CMYK để đảm bảo kết quả in ra chính xác nhất.
